Sjedinjene Američke Države predvode popis zemalja s najvećim vojnim izdacima u 2024. godini. Washingtonov budžet za odbranu za fiskalnu godinu 2024. iznosio je 824,3 milijarde dolara. Taj iznos je gotovo šest puta veći od ruskih vojnih izdataka od 140 milijardi dolara u istom razdoblju (nadmašuje ga Kina s oko 310 milijardi dolara).
Evropska unija podržala je plan Ursule von der Leyen i pristala na investiciju u odbranu s 150 milijardi eura u zajmovima. EU želi zadržati podršku Ukrajini koliko god bude potrebno i istovremeno se “naoružati” za ono što dolazi, odnosno kada prestane biti zaštićena plaštom Sjedinjenih Američkih Država (njihovom vojnom moći, ali i interesima).
Evropa se želi naoružati više iz nužde nego iz izbora. A to znači znati se odbraniti, bez okretanja velikom bratu u Washingtonu. “Sigurnost Ukrajine je sigurnost Evrope”, ponavljano je na samitu Evropskog vijeća prošlog četvrtka. Ali šta EU ima kada je riječ o odbrani? Dosta toga, ali malo u poređenju s SAD-om ili Rusijom.
Od 145 svjetskih oružanih snaga, Sjedinjene Američke Države zauzimaju prvo mjesto, a Rusija drugo, prema Global Firepoweru. Da bismo pronašli neevropsku zemlju na popisu, ali članicu Evropske unije, moramo sići na sedmo mjesto, koje zauzima Francuska. Da nije bilo Brexita, to bi bila Velika Britanija koja je šesta vojna sila na svijetu.
Sjedinjene Američke Države predvode popis zemalja s najvećim vojnim izdacima u 2024. godini. Washingtonov budžet za odbranu za fiskalnu godinu 2024. iznosio je 824,3 milijarde dolara. Taj iznos je gotovo šest puta veći od ruskih vojnih izdataka od 140 milijardi dolara u istom razdoblju (nadmašuje ga Kina s oko 310 milijardi dolara).
Međutim, Rusija održava svoju vojnu moć s obučenom i modernom vojskom usmjerenom na specifične sektore, poput tehnologije projektila i strategija i tehnika kibernetičkog ratovanja.
Koliko vojne snage ima EU ako zbrojimo snage svake od njenih članica? Između 2021. i 2024. ukupni odbrambeni izdaci 27 članica porasli su za više od 30%. U 2024. godini dosegli su 326 milijardi eura, prema podacima prikupljenim od strane Evropskih dokumentacijskih centara. To bi bilo oko 1,9% BDP-a EU.
S tih 354 milijarde dolara, EU bi bila druga najveća vojna sila u smislu godišnjih izdataka (iznad procijenjenih izdataka Kine). Zbroj doseže 407 milijardi dolara ako dodamo izdatke Ujedinjenog Kraljevstva i Norveške, te više od 547 milijardi dolara ako uključimo Ukrajinu (čiji su vojni izdaci sada ogromni zbog ruske invazije).
SAD imaju treću najveću vojsku na svijetu, s 1,4 miliona aktivnih vojnika i 817.450 trupa u rezervi. Rusija je peta najveća vojna sila na svijetu, s 1,15 miliona aktivnih vojnika i dva miliona rezervnih vojnika. Evropa ima gotovo pet miliona vojnog osoblja, od čega su 1,45 miliona vojnici u njihovim nacionalnim vojskama.
Prema Global Firepoweru, Rusija ima više od 12.566 borbenih tenkova, brojka koja daleko nadmašuje 6.645 tenkova SAD-a i 3.145 tenkova Europe. Osim toga, između Rusije i SAD-a ima 455.194 oklopnih borbenih vozila (AFV), u poređenju s 361.806 na europskoj strani.
Rusija ima 1.153 letjelica sposobnih za borbu, 76 bombardera i manje od 50 bespilotnih letjelica. Sjedinjene Američke Države imaju 1.574 letjelica sposobnih za borbu, 66 bombardera i 261 bespilotnu letjelicu. Evropljani imaju oko 7.000 letjelica, uključujući lovce, bombardere, transportne avione i druge.
Sjedinjene Američke Države dominiraju u ovom području. Imaju 14 podmornica s nuklearnim balističkim projektilima, 53 podmornice s vođenim projektilima, 11 nosača aviona, 111 krstarica, razarača i fregata te 31 amfibijski brod. Rusija ima oko 70 podmornica, 15 razarača, 11 fregata i 86 korveta. U Evropi ima više fregata i podmornica.
Devedeset posto svjetskih nuklearnih bojevih glava nalazi se u rukama Rusije i SAD-a, prema najnovijem izvještaju SIPRI-ja. U aktivnoj vojnoj službi nalazi se oko 10.000 nuklearnih bojevih glava. Kremlj ima na raspolaganju više od 5.800 nuklearnih bojevih glava, dok se vjeruje da ih SAD ima više od 5.200 u skladištima, prema SIPRI-ju. To su procjene jer je transparentnost opala od početka ruske invazije na Ukrajinu istom brzinom kojom je poraslo nepovjerenje.
Samo dvije evropske zemlje posjeduju nuklearno oružje, ali samo je jedna od njih u EU. To je Francuska. Druga je Ujedinjeno Kraljevstvo. Procjenjuje se da Pariz posjeduje 290 nuklearnih bojevih glava, oružja za masovno uništenje i sposobnost da ih lansira s podmornica i borbenih aviona. Emmanuel Macron ponudio je Ukrajini svoj “nuklearni kišobran”, jedini u EU.
Desetljećima je Francuska bila treća nuklearna sila na svijetu, ali danas Kina ima veći nuklearni arsenal: ona je treća nuklearna sila na svijetu, s oko 410 bojevih glava, prema SIPRI-ju. Druga europska nuklearna sila, ali ne u EU, jest Britanija s 225 bojevih glava. Ostatak nuklearnog oružja nalazi se izvan Starog kontinenta: Pakistan (170), Indija (164), Izrael (90) i Sjeverna Koreja (30).
Prema procjenama SIPRI-ja, oko 9.585 od ukupno 12.121 nuklearnih bojevih glava na svijetu nalazi se u nuklearnim arsenalima “za potencijalnu upotrebu”, od čega je 2.100 na visokoj operativnoj pripravnosti na balističkim projektilima. Većina njih pripada Rusiji i Sjedinjenim Američkim Državama, iako se vjeruje da se Kina također pridružila toj grupi.
U 2023. godini evropska ulaganja u odbranu porasla su za 17% i dosegla rekordnih 72 milijarde eura, čineći 26% ukupnih odbrambenih izdataka država EU. U 2024. godini ulaganja u odbranu dosegla su 102 milijarde eura, što predstavlja više od 30% ukupnih odbrambenih izdataka. U 2023. godini evropska odbrambena industrija ostvarila je promet od 158,8 milijardi eura, što je povećanje od 16,9% u odnosu na prethodnu godinu.
Prema SIPRI-ju, od 100 najvećih vojnih kompanija na svijetu, 41 je američka a samo 27 je evropskih. Najveće evropske kompanije su BAE Systems (UK, 6.), Airbus (12.), Leonardo (Italija, 13.), Thales (Francuska, 16.) i Rheinmetall (Njemačka, 26.). (Izvor članka: 20 Minutos)
