Nastavi li se ovakvo Trumpovo djelovanje, koje unosi sve više razlika i podjela među zemlje razvijenog Zapada, doći će i do podjele unutar samog NATO saveza i posljedično do njegovog slabljenja. NATO je prije svega politički, a onda i vojni savez i, kako se političke razlike između Amerike i Evrope budu produbljivale, slabit će i njegova unutrašnja kohezija, a to znači i njegova spremnost da intervenira.

Iako su tokom oružane agresije izdani i iznevjereni, Bošnjaci su se godinama nadali da garancija za stabilnost i opstanak Bosne dolazi sa Zapada. Zato su, po nagovoru „velikih prijatelja“ pristali da budu bez snažne vojske, teritorijalne odbrane, vojnog roka, modernog i efikasnog naoružanja, uzdajući se da će ih zaštiti Amerika, NATO, Evropa. A danas se nameće pitanje da li te sile uopće postoje u onom obliku kako ih naša javnost doživljava.

Politička previranja u svijetu – sve evidentnija kriza u odnosima između Sjedinjenih Država i Evrope, rat u Ukrajini, najavljeno potpuno uništenje Palestine, nedavno završeni izbori u Americi i Njemačkoj – potresaju svjetsku javnost i međunarodne odnose. Postaje jasno da se sve prekonoći mijenja i da za Evropu dolazi neizvjesno, da ne kažemo traumatično vrijeme.

Nedavno završena Minhenska sigurnosna konferencija i sastanak francuskog i američkog predsjednika Emmanuela Macrona i Donalda Trumpa u Washingtonu potvrdili su  ono što je u proteklim sedmicama najavljivano iz Bijele kuće – Sjedinjene Države radikalno mijenjaju svoju vanjsku sigurnosnu i ekonomsku politiku, obrću listu prioriteta, biraju nove partnere i saveznike. .

Američka rezolucija o ratu u Ukrajini, koja je na godišnjicu ruske invazije zajedno s evropskom usvojena u UN-u, ne spominje da je Rusija agresor na suverenu državu niti zahtijeva povlačenje ruskih trupa, dok evropske zemlje naglašavaju rusku krivicu i teritorijalni integritet Ukrajine. Slažu se samo da treba zaustaviti rat, ali teško da će se dogovoriti oko uvjeta pod kojim treba postići mirovni sporazum. Očigledno je da će Donald Trump mnogo više sarađivati s državama članicama, nego sa Evropskom unijom kao organizacijom jer mu to više odgovara iz pragmatičnih političkih, ekonomskih i vojnih razloga. Zbog rastuće kineske prijetnje Trumpu je Putin potrebniji od Evrope, a populistički lideri u EU i oko nje, poput Orbana i Vučića, u novom američkom pristupu tražit će svoju šansu.

U samo mjesec dana novog mandata, Trump je toliko uzdrmao temelje euroatlantskog savezništva da neki otvoreno sumnjaju u njegov opstanak u ovom obliku. Današnja Amerika, ako je suditi prema javnim istupima Donalda Trumpa, sve je više saveznica Rusije, a sve manje Evrope. Američki predsjednik Ukrajinu smatra odgovornom za početak rata, a ne Rusiju. Takav dramatični zaokret Washingtona natjerao je mnoge evropske lidere da se suoče s vrlo izvjesnim ishodom – da SAD više neće mariti za Evropu.

U međuvremenu, Francuska i Velika Britanija razvijaju planove za uspostavljanje mogućih evropskih „snaga za osiguranje“, koje bi bile raspoređene u Ukrajinu nakon postizanja mirovnog sporazuma. Međutim, ruski zvaničnici kažu da je ideja o evropskim mirovnim snagama u Ukrajini „korak ka eskalaciji“, za šta nalaze razumijevanje upravo kod američkog predsjednika.

Nastavi li se ovakvo Trumpovo djelovanje, koje unosi sve više razlika i podjela među zemlje razvijenog Zapada, doći će i do podjele unutar samog NATO saveza i posljedično do njegovog slabljenja. NATO je prije svega politički, a onda i vojni savez i, kako se političke razlike između Amerike i Evrope budu produbljivale, slabit će i njegova unutrašnja kohezija, a to znači i njegova spremnost da intervenira.

Posljedice tako krupnih poremećaja na svjetskoj političkoj i sigurnosnoj sceni najviše bi mogle osjetiti ranjive zemlje, a Bosne i Hercegovina je zbog svoga okruženja i ustavnoga poretka među prvima.

A Bošnjaci napeto čekaju današnju presudu Suda BiH Miloradu Dodiku za nepoštivanje odluka Ustavnoga suda. Bosanskohercegovačka javnost ovaj proces naziva historijskim, a mnogi očekuju snažne reakcije bez obzira na to kakva će presuda biti.

Međutim, ključno je pitanje na šta računa vladajuća garnitura u RS-u, koja prijeti secesijom ako Dodik bude presuđen, i u šta se uzdaju bošnjački politički predstavnici. Ovi prvi čekaju pogodan trenutak da oslabi Evropa i da se raspadne NATO, da ojačaju populistički lideri orbanovskog tipa i da značajno poraste pregovaračka pozicija Srbije, dok ovi drugi sve svoje nade polažu u Evropsku uniju koja je u žestokoj krizi i u NATO savez koji je na staklenim nogama.