U vrijeme priprema za sahranu i organizacije konklave koja će izabrati Franjinog nasljednika, Švicarska garda obustavila je tradicionalno polaganje zakletve svojih novih članova. Trebalo je da se slavi, kao i svakog 6. maja, u znak sjećanja na dan urezan u njihovu historiju: pljačku Rima.
Papa Franjo je preminuo u 88. godini. S njim se završava era od skoro jedanaest godina pontifikata, ali i aktivira milimetarski, prastari i pomno čuvan mehanizam. Sve oči su sada uprte u figuru koja nije baš poznata u medijima, ali je uvijek prisutna u sjeni: Švicarska garda. Ovo tijelo, koje ne miruje ni kada pontifik umre, održava svoju zakletvu izvan imena i stoljeća.
U vrijeme priprema za sahranu i organizacije konklave koja će izabrati Franjinog nasljednika, Švicarska garda obustavila je tradicionalno polaganje zakletve svojih novih članova. Trebalo je da se slavi, kao i svakog 6. maja, u znak sjećanja na dan urezan u njihovu historiju: pljačku Rima.
Ali ovoga puta, kako je sam korpus naveo u saopštenju, “Švicarska garda je u potpunosti fokusirana na sopstvenu misiju i pridružuje se molitvi za papin vječni počinak”. U ovoj institucionalnoj tišini otkriva se neraskidivi kontinuitet: kontinuitet vojnika čiji se glavni zadatak nikada ne mijenja.
U međuvremenu, sadašnjih 135 stražara nastavlja da zauzima svoja mjesta na četiri pristupne kapije Vatikana i nadgleda kretanje na ključnim lokacijama kao što je bazilika Svetog Petra. Oni također jamče sigurnost kardinala koji dolaze da učestvuju u konklavi.
Njihova uloga, koliko god ona izgledala formalno na svečanim događajima, sve je samo ne dekorativna. Od svog osnivanja, oni su odgovorni za zaštitu Pape i njegove najbliže pratnje, bez obzira na politički kontekst, stoljeće ili prijetnje.
Ova veza sa Vatikanom datira iz januara 1506. godine, kada je grupa od 150 mladih Švicaraca ušla u Rim pod naredbom Kaspara von Silenena da služe papi Juliju II. Potječu iz duboko ukorijenjene vojne tradicije u švicarskim kantonima, gdje su disciplina i borbena vještina bili dio stoljetne ratne kulture.
Tokom 15. vijeka, švicarski vojnici su stekli reputaciju širom Evrope zbog svoje discipline, žestine u borbi i majstorstva borbe u bliskoj formaciji. Postali su najtraženije elitne trupe na kontinentu i sudjelovali su u više sukoba kao plaćenici u službi raznih monarha.
Papa Julije II, koji je imao potrebu za lojalnim i pouzdanim kontingentom, odlučio je da ih regrutuje kao stalnu silu . 22. januara 1506. godine stigli su prvi ljudi koje je pontifik lično blagoslovio, čime je zvanično nastala Švicarska garda.
U početku su ovi vojnici aktivno učestvovali u vojnim pohodima Vatikana, poput operacija protiv Peruđe i Bolonje. Njihova katolička vjera, vojna obuka i nacionalna neutralnost učinili su ih posebno dobrom snagom za zaštitu Pape u kontekstu kontinuiranih ratova na italijanskom poluotoku.
S vremenom je njihova uloga postala više usmjerena na direktnu zaštitu Pape i njegove imovine, kako unutar Svete Stolice tako i na putovanjima. Njihov najupečatljiviji trenutak dogodio se 6. maja 1527. godine, kada je tokom pljačke Rima od strane carskih trupa Karla V, 147 od 189 gardista poginulo boreći se u bazilici Svetog Petra kako bi omogućili papi Klementu VII da pobjegne u Castel Sant'Angelo. Preživjelo ih je samo 42. Taj čin otpora smatra se najvećim simbolom njihove lojalnosti.
Nakon te epizode, Švicarska garda je evoluirala. Tokom 17. i 18. vijeka, korpus je zadržao svoju funkciju, iako više kao snaga nadzora i ceremonije. Propadanje je došlo u 19. vijeku: nedostatak vojnih sukoba, modernizacija evropskih vojski i teritorijalno smanjenje papske države doveli su do toga da su oni zastarjeli, kako u strukturi tako i u opremi. Nisu uspjeli spriječiti ni kidnapovanje pape Pija VII od strane Napoleona ni okupaciju Rima tokom ujedinjenja Italije 1870.
Situacija se radikalno promijenila od 1910. godine, kada je Jules Repond imenovan za komandanta korpusa. On ga je potpuno transformirao, uspostavio stručnu obuku, modernizovao oružje i dizajnirao sadašnju uniformu, sa plavim, crvenim i žutim bojama porodice Mediči.
Nadalje, uspostavio je stroge kriterije odabira koji ostaju na snazi: svi kandidati moraju biti Švicarci, muškarci, između 19 i 30 godina, odsluženi vojni rok, imati stručnu obuku ili fakultet, ostati u celibatu pet godina, biti visoki najmanje 1,74 metra, biti u dobroj fizičkoj kondiciji i imati besprijekornu reputaciju.
Iako mnoge njihove dužnosti uključuju statički nadzor, kao što je kontrola ulaza, provjera akreditiva ili pratnja pape na javnim događajima, Švicarska garda također redovno trenira s međunarodnim sigurnosnim snagama i sarađuje s Vatikanskom žandarmerijom.
Njihova obuka uključuje samoodbranu, rukovanje savremenim oružjem i vježbe evakuacije. Oni nisu muzejski vojnici. Njihovo prisustvo na događajima kao što su konklava ili inauguralna misa dio je pažljivo osmišljenog kraljevskog sigurnosnog sistema.
U svom više od pet vijekova postojanju, Švicarska garda je bila svjedok ratova, ostavki, napada, konklava i sahrana. I sada, kada je Vatikan ponovo upražnjen, oni ostaju nepokolebljivi i sa istom misijom kao i uvijek: da zaštite Petrovog nasljednika. Nema veze što još nema ime.
