Dokumenti otkrivaju da su djeca u nekim austrijskim “selima” bila zaključavana u sobe, lišavana hrane i vode, pa čak i fotografisana naga od strane svojih odgajatelja. Izvještaji, koje je SOS Kinderdorf naručio, nikada nisu dostavljeni vlastima
Austrijski pedagog i humanitarac Hermann Gmeiner (1919–1986), osnivač globalno poznate organizacije SOS Dječija sela (SOS Kinderdorf), doživio je posthumnu diskreditaciju nakon što su u javnost dospjele optužbe za seksualno i fizičko zlostavljanje djece u Austriji između 1950-ih i 1980-ih godina. Do nedavno slavljen kao “nacionalni heroj”, Gmeinerov lik i ime danas uklanjaju s javnih prostora širom zemlje.
Objavljene 23. oktobra, nove informacije o osnivaču SOS Dječijih sela izazvale su val ogorčenja. Organizacija je priznala da je između 2013. i 2023. isplatila odštete osmorici žrtava zlostavljanja u iznosima do 25.000 eura po osobi. Iako je priznanje došlo od same organizacije, ono je uslijedilo tek nakon pritiska medija, ponajprije bečkog sedmičnika Falter, koji je objavio interne izvještaje o zlostavljanjima i prikrivanju dokaza.
Ti dokumenti otkrivaju da su djeca u nekim austrijskim “selima” bila zaključavana u sobe, lišavana hrane i vode, pa čak i fotografisana naga od strane svojih odgajatelja. Izvještaji, koje je SOS Kinderdorf naručio, nikada nisu dostavljeni vlastima.
Kao posljedica otkrića, austrijski gradovi i općine masovno uklanjaju Gmeinerovo ime s ulica, škola i javnih institucija. Njegove statue i biste su demontirane, a SOS Kinderdorf, nekada ponos austrijske socijalne politike, suočava se s krizom povjerenja.
Ova organizacija, osnovana 1949. u Imstu u Tirolu za ratnu siročad, danas djeluje u 137 zemalja i sebe opisuje kao “najveću humanitarnu organizaciju posvećenu djeci bez roditeljskog staranja”. Ipak, niz skandala posljednjih godina, uključujući optužbe za zlostavljanja u Africi, Aziji i Bliskom istoku, ozbiljno je narušio njen ugled.
U centru afere nalazi se i Christian Moser, dugogodišnji direktor SOS Kinderdorfa, suspendovan početkom oktobra zbog sumnje da je prikrivao izvještaje o zlostavljanju. Prema novinarima Faltera, u organizaciji je decenijama vladao “patrijarhalan i hijerarhijski sistem” s elementima “sektaške zatvorenosti”.
U oktobru je otkriven i slučaj donatora iz Njemačke koji je, uprkos upozorenjima, do 2017. boravio u SOS selu u Nepalu, gdje je prisiljavao djecu na seksualne radnje.
SOS Dječija sela su već bila predmet međunarodnih istraga. BBC i Der Spiegel u septembru su objavili da je organizacija sarađivala s režimom Bašara al-Asada u Siriji, primajući djecu oduzetu od opozicionih porodica.
Sjedište međunarodne federacije i dalje je u Beču, gdje je početkom novembra objavljeno da se austrijska podružnica suspenduje do okončanja interne istrage.
Austrijska vlada reaguje oprezno, svjesna da SOS Dječija sela još uvijek zbrinjavaju više od 1.700 djece, od kojih 10 posto živi u tradicionalnim “selima”. Organizacija, čije su kršćanske i konzervativne korijene godinama podržavali političari iz Narodne partije (ÖVP), sada se suočava s najdubljom krizom od svog osnivanja.
Kako navodi novinar Jürgen Klatzer, “političarima je teško priznati da su godinama slavili sistem u kojem su se dešavala teška zlostavljanja”. Njegov kolega Matthias Winterer dodaje: “Čitajući interne izvještaje, mislio sam da se radi o 1950-im, ali dokumenti govore o događajima iz 2020.”
IZVOR: Le Monde
