Tokom genocida u Gazi, koji traje već skoro dvije godine, uništena je grčko-pravoslavna crkva Svetog Porfirija, bombardirana je Crkva Svete porodice, kao i baptistička bolnica Al-Ahli. U ovim napadima, podsjećaju Palestinci, stradale su stotine civila, među njima i članovi drevnih kršćanskih zajednica.

Nakon što je izraelski premijer Benjamin Netanyahu pred Generalnom skupštinom Ujedinjenih nacija poručio da je “Izrael jedino mjesto na Bliskom istoku gdje se kršćani osjećaju sigurno”, iz Palestine je stigla oštra reakcija. Visoki odbor za javne poslove optužio je Izrael da vodi sistematsku politiku etničkog čišćenja i da upravo on snosi odgovornost za uništavanje kršćanskog prisustva u Svetoj zemlji.

U saopćenju Palestinskog odbora podsjeća se da su kršćani 1948. godine činili 12,5 posto palestinskog stanovništva, dok danas čine jedva 1 posto u teritorijama okupiranim 1967. godine i u historijskoj Palestini, uključujući Jerusalem, Gazu i Zapadnu obalu. Prema palestinskim zvaničnicima, uzrok ovog dramatičnog pada nije “prirodna migracija”, kako tvrdi Izrael, nego politike prisilnog raseljavanja, konfiskacije zemljišta, represije i sistematskog uništavanja zajednica.

Tokom genocida u Gazi, koji traje od 7. oktobra 2023. godine, uništena je grčko-pravoslavna crkva Svetog Porfirija, bombardirana je Crkva Svete porodice, kao i baptistička bolnica Al-Ahli. U ovim napadima, podsjećaju Palestinci, stradale su stotine civila, među njima i članovi drevnih kršćanskih zajednica.

Ni Zapadna obala nije bila pošteđena. Kršćansko selo Tajbeh kod Ramallaha, jedno od rijetkih preostalih u regiji, više je puta bilo na meti nasilnih izraelskih doseljenika. U Betlehemu, mjestu centralnom za kršćanski identitet, kršćanske zajednice su, prema izvještajima, ugušene mrežom od preko 150 vojnih punktova, zidom razdvajanja i stalnim oduzimanjem zemljišta radi širenja naselja.

Posebno se naglašava da upravo Betlehem, rodno mjesto Isusa Hrista, svjedoči kontradikciji Netanyahuovih riječi. Grad je danas okružen vojnim kontrolnim punktovima, betonskim barijerama i naseljeničkim enklavama, a kršćanske porodice se bore da opstanu u sve težim uslovima.

Netanyahuove izjave naišle su na podijeljene reakcije u Evropi. Pojedine kršćanske organizacije i biskupske konferencije u Njemačkoj, Italiji i Francuskoj podsjetile su da “sveta mjesta” nisu samo religijski simbol, nego i žive zajednice koje nestaju pred očima svijeta. Vatikan je u više navrata izrazio zabrinutost zbog situacije u Palestini, a papa Franjo je još 2023. godine jasno poručio da “kršćani Gaze i Zapadne obale ne smiju biti ostavljeni sami”.

Katolički patrijarhat Jerusalema naglasio je da su kršćanske zajednice “na rubu nestanka” te da međunarodna zajednica mora prestati ignorirati njihove patnje. Evropske crkve sve otvorenije kritiziraju izraelske vlasti, upozoravajući da se “politika sigurnosti” pretvorila u politiku progona, koja kršćane i muslimane jednako pogađa.

Optužbe Palestinaca odjekuju u kontekstu šire debate o statusu Jerusalema i vjerskih sloboda u Izraelu i Palestini. Dok izraelska diplomatija pokušava uvjeriti međunarodnu zajednicu da predstavlja “sigurno utočište” za kršćane, kritičari tvrde da se radi o propagandnoj strategiji s ciljem prikrivanja realnosti na terenu.

Ove optužbe dodatno kompliciraju izraelske odnose s evropskim i kršćanskim zajednicama širom svijeta. Posebno zabrinjava činjenica da bi dalji pritisak na kršćane u Palestini mogao potkopati i sam legitimitet izraelske retorike u međunarodnim forumima.

Za Palestince, međutim, poruka ostaje jasna: “Netanyahuove riječi ne mogu izbrisati historiju niti patnje naroda koji već decenijama živi pod okupacijom.”